به دنبال نخستوزيري اسدالله علم در تير 1341 و سپس تلاشهاي دولت و حكومت براي اجراي طرحهاي موسوم به انقلاب سفيد شاه و ملت علما و روحانيون با رهبريهاي آيتالله خميني مبارزه پيگير و دامنهداري را با رژيم پهلوي آغاز كردند. به دنبال برگزاري رفراندوم و نيز جديت حكومت براي اجرايي كردن اصلاحات موردنظر (از بهمن 1341) بحران ميان علما و روحانيون با دولت اسدالله علم وارد مرحله جديتري شد و بر اثر حمله نيروهاي نظامي و امنيتي به مدرسه فيضيه در 2 فروردين 1342 رويارويي طرفين متخاصم شدت و حدت بيشتري گرفت و به رغم سختگيريهاي نخستوزير و شخص شاه مخالفان بيش از پيش بر ضد طرحهاي اصلاحي (موسوم به انقلاب سفيد) متشكل شدند و با آغاز ماه محرم (خرداد 1342) بر دامنه بحران افزوده شد.
قیام 15خرداد